İngiliz Evening Standard gazetesinin birinci sayfasından verdiği özel habere göre dünyanın ilk yüz nakli geçtiğimiz hafta sonu gerçekleşti. Oldukça tartışılan ve teknik olarak uygulamasına daha bir kaç yıl var diye bakılan yüz naklinin, geçtiğimiz Ocak ayında bir köpeğin saldırısına uğrayan 36 yaşındaki kadına yapıldığı anlaşıldı. Fransa’nın güneyindeki Amiens şehrinde bir hastahanede Dr. Jean-Michel Dubernard yönetiminde bir grup doktor tarafından gerçekleşen dünyanın ilk yüz naklinin etik sebeplerden dolayı gizli tutulduğu ileri sürüldü.

Ameliyatın gerçekleştiği hastanede çalışan bir görevliden sızan bilgiye göre, köpek tarafından saldırıya uğrayıp, bu saldırıda burnunu, dudaklarını ve çenesini kaybeden kadının aylardır böyle bir ameliyat için hazırlandığı ileri sürüldü. Dünyanın ilk yüz naklinden sonra yoğun bakıma alınan genç kadının kritik ilk 48 saati atlattığı anlaşılırken, uzman doktorların hastayı yakından takip ederek vücüdunun yeni yüzünü kabul etmeğini gösteren en küçük bir işarette nakledilen derinin yeni bir operasyonla alınacağı belirtildi. 21’ci yüzyılın en önemli gelişmelerinden biri olarak kaydedilen dünyanın bu ilk yüz naklinde, başarı sağlansa bile hastanın hayatı boyunca bağışıklık sistemini güçlendirecek ilaçlar kullanacağı öğrenildi.

Ameliyat nasıl yapıldı?

1998 yılında ilk el naklini gerçekleştiren Fransız cerrah Jean-Michel Dubernard’ın liderliğindeki bir grup Fransız doktor bir gece boyunca yüz nakli için ailesinin onay verdiği ölüden nakil için gerekli deri, yağ ve damarları operasyonla aldı. Daha sonra saldırıya uğrayan hastanın yüzüne uyarlanan organlar, oldukça hassas bir cerrahi müdahaleyle birleştirildi. Yüz nakli yapılan kadın ve organ bağışlayıcısının kimlikleri bir sır gibi saklanırken, kadının yüzündeki şişlikleri inip normal haline döndüğü zaman eski haline benzeme garantisinin olmadığı açıklandı.

İngiltere’de yüz nakli konusunda araştırmalar yapan ünlü Royal Free Hastahanesi’nde görevli Plastik Cerrah Profesör Peter Butler bu gelişmeyi, “ Avrupa bilim ve tıp dünyasında çok büyük bir adım”olarak değerlendirdi. Yüz nakli konusunda çok yavaş gelişme kaydedildiğini hatırlatan Profesör Peter Butler, “ Bu bizim için de bir rahatlık. Bundan sonrası yüz nakli konusunda incelemeler yapan ekipler için de kolaylık sağlayacak. Hem de etik olarak sorunlar çüzülecek”dedi.

Grafiklerle ilgili

İngiliz Profesör Peter Butler yüz nakli yapılan hastaların eski yüzlerine ya da nakil edilen kişinin eski yüzüne benzeme ihtimallerine bir grafik tasarımla gösterdi.

A-İngiliz Profesör’ün ekibinde görevli bir kadın

B-Profesör Peter Butler

B ON A- B resmindeki deri, yağ ve kan damarları alınıp A’ya nakil edildiğinde ortaya çıkacak yeni yüz.Uzun bir operasyon olmasına rağmen diğer nakillerden çok da farklı değil.

A ON B-Yüz naklinde, nakil yapılacak kişinin bu nakle psikolojik olarak da hazır olması gerek.Çünkü her ne kadar kişinin kendi kemik yapısının üzerine deri nakli yapılsa da, yeni yüzün bağış yapan kişiye benzeme olasılığı yüksek. Bu nedenle etik olarak bu nakle karşı çıkanlar da var.

Yüz nakli konusunda kimler çalışıyor?

Tartışmalar yaratan yüz nakli raştırmalarını yapan belli başlı 4 ekip var.Bunlar ABD’de Kentucky Louisville, Ohio’da Cleveland’da, Londra ve Paris’te bulunan uzman cerrah ve doktorlardan oluşuyor. Yüz nakli yapılacak kişinin yüzünün tanınmayacak şekilde hasar görmüş olması öngörülüyor.

Ayşegül EKİNCİ/LONDRA